Londyńskie Stowarzyszenie Arbitrów Morskich (London Maritime Arbitrators Association - LMAA) obchodzić
będzie, w 2010 r., swoje 50-lecie. Arbitraż londyński, oparty o LLMA, a działający zgodnie z Arbitration Act 1996, to w dalszym ciągu światowe centrum rozstrzygania międzynarodowych sporów w zakresie
szeroko pojętego międzynarodowego obrotu morskiego.
Według przyjętych szacunków, co roku 35 członków - arbitrów LMAA zostaje wyznaczonych do prowadzenia i rozstrzygania około 3700 sporów,
związanych z wszczętą procedurą arbitrażową, wydając ok. 450 wyroków rocznie.
W br. Stowarzyszenie wprowadziło do stosowania dwie nowe procedury, związane z arbitrażem międzynarodowym: LLAA
Intermediate Claims Procedure oraz LMAA/Baltic Exchange Mediation Terms. Na szczególną uwagę zasługuje ta pierwsza.
LLAA Intermediate Claims Procedure:
- ma, z zasady, zastosowanie do roszczeń o
wartości od 100 tys. USD do 400 tys. USD;
- sprawy rozstrzygane są przez trzyosobowy arbitraż (chyba że strony zgodzą się na jednego arbitra);
- spór oparty jest na pisemnej wymianie pism
procesowych (pozew - odpowiedź na pozew);
- z założenia, nie ma obowiązku (chyba że strony wyraźnie tego zażądają) pełnego ujawnienia dokumentów i faktów merytorycznie związanych z danym sporem (tzw.
no format disclosure - będące bardzo uciążliwą i niebezpieczną częścią procedury arbitrażowego i sądowego prawa angielskiego;
- zeznania świadków, z założenia, winny być załączone do pierwszych pism
procesowych, podobnie jak dowody ekspertów powołanych przez strony;
- w obu przypadkach, gdyby strony, w późniejszym etapie postępowania (tj. po wymianie pierwszych pism), chciały zgłosić nowych
świadków lub ekspertów - decyzja w tym zakresie zależy wyłącznie od arbitrów;
- rozprawa z udziałem stron jest uznana za środek wyjątkowy (i jeżeli już wyznaczona - to ograniczona do 5 godz.);
-
postępowanie zamykane jest wymianą końcowych pism stron (written dosing submissions);
- wyrok sądu arbitrażowego jest ostateczny, a możliwość odwołania się do sądu (High Court) wymaga zgody arbitrażu,
przy spełnieniu przesłanki, iż kwestia będąca przedmiotem ewentualnej apelacji dotyczy fundamentalnego zagadnienia prawnego, obejmującego handel lub działalność gospodarczą (involves a question of law of
general interest or importance to the trade or industry in question).
- z założenia, stroną wygrywającą jest strona uprawniona do odzyskania poniesionych kosztów procesowych w wysokości nie większej
niż 30% (w wyjątkowych sytuacjach - do 50 %) wartości przedmiotu sporu.
W rezultacie przyjętych nowych reguł proceduralnych, arbitraż londyński dysponuje zasadniczą, 3-stopniową, do wyboru stron,
procedurą:
- LMAA Small Claims Procedure (2006) - dla roszczeń do 100 tys. USD;
- LMAA Intermediate Claims Procedure (2009) - dla roszczeń od 100 do 400 tys. USD;
- LMAA Terms (2006) - dla
wszelkiego typu roszczeń, bez granic kwotowych.
Nowe procedury (wraz ze wspomnianą procedurą mediacyjną) stanowią "odpowiedź" na coraz mocniejszą konkurencję innych ośrodków arbitrażowych
(szczególnie Hongkongu) oraz niebezpiecznych tendencji ustawodawstwa unijnego, w zakresie procedur arbitrażowych i sądowych.