O prawdziwy ból głowy przyprawia żeglarzy marna znajomość wśród społeczeństwa podstawowych określeń występujących w żeglarstwie, a już nazwanie "Daru Młodzieży" jachtem to... To tak, jakby na jabłko powiedzieć gruszka! Już 4 sierpnia cała żeglarska brać zawita do Szczecina i warto wiedzieć na czym to oni przypłyną. Określenie jacht zarezerwowane jest dla jednostek o napędzie żaglowym lub mechanicznym, przeznaczonych wyłącznie do celów niekomercyjnych, a więc uprawiania sportu, turystyki, rekreacji lub reprezentacji - podajemy za "Encyklopedią żeglarstwa" pod redakcją Jacka Czajewskiego - przy czym nie traci ona statusu jachtu podczas wypożyczenia takiej jednostki za opłatą. Nie jest również wyróżnikiem wielkość jednostki. A więc mogą to być małe i duże jachty regatowe, turystyczne, mieczowe i balastowe, mogą to być także -bez względu na wielkość - motorówki, byle nie używano ich do działalności komercyjnej. Z kolei żaglowiec - określenie z tego samego źródła - to statek żaglowy, którego głównym napędem są żagle. Nazwy żaglowiec stosuje się do dużych statków, rzadziej do małych jachtów żaglowych. Oczywiście i jachty, i żaglowce mają pomocnicze silniki, używane przy manewrowaniu w portach lub w innych okolicznościach. Wielkość ma znaczenie Praktyczną wskazówką, które jednostki możemy zaliczyć do jachtów, a które do żaglowców, jest ich wielkość. Na nasz własny użytek możemy przyjąć, że jachty obok swego niekomercyjnego przeznaczenia mają do 20-30 metrów długości, a żaglowce powyżej tej stosunkowo płynnej długości kadłuba. Możemy również posiłkować się rodzajem ożaglowania. Jachty w przeważającej większości mają żagle trójkątne lub gaflowe, rozpinane między drzewcem na górze (gaflem) przytwierdzonym jednym końcem do masztu, samym masztem oraz bomem (drzewce na dole także jednym końcem przytwierdzone do masztu). Żaglowce z kolei mają w bardzo różnych odmianach i rodzajach tzw. żagle rejowe. Żagle te rozpinane są na poprzecznie przymocowanych do masztów belkach zwanych właśnie rejami i zupełnie inna jest tam technika stawiania (rozpinania) i zrzucania (zwijania) żagli. Idąc tym tropem dalej, żaglowcem nazwiemy każdą większą jednostkę używającą żagli, a już w szczególności żagli rejowych, a jachtem jednostki mniejsze, używające przeważnie żagli trójkątnych. W naszych szczecińskich realiach jachtami będziemy nazywali wszystkie mniejsze jednostki regatowe, a także kabinowe, np. "Optimisty", "Lasery", "Omegi", "Cariny", "Oriony" oraz przeznaczone do pływania morskiego jachty kabinowe typu "Jotka", "Opal", trzebieskiego "Juranda" i "Śmiałego". Te dwa ostatnie na dwóch masztach noszą żagle o powierzchni 140 m kw., długość całkowita ok. 18 m. Do jachtów zaliczymy także popularny wśród młodzieży "Dar Szczecina" (pierwotnie dwa maszty), rozpinający żagle o powierzchni ok. 100 m kw. i długości 18,1 m. Z kolei flagowego trzebiesko- szczecińskiego "Kapitana Głowackiego" (dawniej "Henryk Rutkowski) w żaden sposób nie powinniśmy nazywać jachtem, a żaglowcem, chociaż jego wymiary nie są imponujące. Na dwóch masztach rozpina żagle o powierzchni ok. 337,5 m kw., a jego długość całkowita to 30,7 m. W skład załogi wchodzą 2-3 osoby zatrudnione zawodowo oraz do 22-23 żeglarzy. Typ ożaglowania tej jednostki określany jest jako brygantyna. Jeśli porównamy z tymi jachtami oraz niewielkim żaglowcem "Kapitan Głowacki", statek szkolny Akademii Morskiej w Gdyni - "Dar Młodzieży", to nazywanie go jachtem musi budzić śmieszność. Statek jest jednostką przeznaczoną głównie do komercyjnego szkolenia przyszłych marynarzy, na trzech masztach rozpina ok. 3000 m kw. żagli. Rozpinane są one na rejach, a długość całkowita żaglowca to 108,8 m. Mianem żaglowców określamy również "Pogorię", "Fryderyka Chopina", "Oceanię" z wyjątkowo nietypowymi rejowymi żaglami podnoszonymi hydraulicznie z pojemników na pokładzie na żądaną wysokość. Maksymalna powierzchnia tych żagli to ok. 700 m kw., a długość całkowita to 48,8 m. Statek czy okręt? Skoro Czytelnik przebrnął przez te wszystkie określenia, to powiedzmy jeszcze, że często mylone jest pojęcie statku i okrętu. Ten drugi - okręt - jest jednostką wojenną, a pierwszy - statek - służy celom komercyjnym do przewozu ładunków i pasażerów (może być również żaglowy). Na zakończenie kilka zdań o różnorodnych rodzajach ożaglowania, od których przyjęły się główne typy jachtów i żaglowców. Nie będziemy wyjaśniać, czym różni się ket - np. "Optimist " od słupa bermudzkiego (dwa trójkątne żagle na jednym maszcie), gdyż większość żeglarzy zna te pojęcia. Kuter ma także jeden maszt i rozbudowane żagle typu gaflowego. Dwa maszty z trójkątnymi lub gaflowymi żaglami mają kecze i jole (przedni maszt - grotmaszt jest wyższy, a tylny -bezanmaszt niższy). Szkuner może mieć dwa lub trzy maszty. Tylny - grotmaszt jest wyższy lub równy z przednim - fokmasztem. Trzeci na rufie nosi nazwę bezanmasztu. Bryg ma dwa maszty - tylny grotmaszt jest wyższy z żaglami przeważnie rejowymi. Ożaglowanie typu bark mają największe żaglowce. Na co najmniej rzech masztach, ze środkowym - najwyższym - grotmasztem, przednim -fokmasztem i tylnym - bezanmasztem. Na przednich masztach rozpinają ożaglowanie rejowe, na bezanmaszcie - skośne. Brygantyna ma wyższy tylny maszt - grotmaszt, a na przednim - fokmaszcie rozpina żagle rejowe, z kolei barkentyna ma trzy maszty nazywane podobnie jak bark, ale żagle rejowe rozpina tylko na przednim - fokmaszcie. Należące do największych - fregaty mają co najmniej trzy maszty (od dziobu: fokmaszt, grotmaszt i stermaszt) i na wszystkich rozpinają żagle rejowe.