Przetwórstwem ryb w Polsce zajmuje się ok. 300 zakładów. Większość z nich to głównie małe i średnie firmy (ok. 80%), zatrudniające do 10
lub 50 pracowników i zaopatrujące rynek lokalny. Na ogólnopolskim rynku przetworów, konserw i mrożonek rybnych dominuje jednak kilka dużych przedsiębiorstw, które zmierzają w kierunku konsolidacji
branży.
Wyroby takie, jak: konserwy, marynaty i mrożonki, wymagają zaawansowanych procesów przetwórczych i specjalnych linii technologicznych, dlatego też ich produkcją zajmują się przede wszystkim
duże przedsiębiorstwa, właśnie w tym segmencie widoczna jest znaczna koncentracja produkcji. Niewielkich nakładów wymaga natomiast przetwórstwo polegające na wędzeniu oraz soleniu ryb, dlatego też jest
ono silnie rozdrobnione, gdyż na tej działalności koncentrują się firmy średnie i małe. Ponad połowa przetwórni usytuowana jest w województwach nadmorskich. Poza tymi obszarami, znaczna koncentracja tego
typu zakładów istnieje w województwie śląskim, gdzie jest duży popyt na przetwory rybne.
Giełdowy potentat
Liderem na tym rynku jest firma Graal z Wejherowa, dystrybutor i producent
przetworów rybnych i mięsnych. Spółka posiada prawie 23% udziału w rynku. Ubiegły rok zakończyła ona zyskiem netto na poziomie ponad 3 mln zł, przy przychodach ponad 188,55 mln zł. Zysk całej grupy
stworzonej przez Graala wyniósł w ub.r. ponad 11,2 mln zł.
W 2006 r. firma przejęła bowiem 5 spółek: Kooperol (producenta konserw mięsnych i dań obiadowych), Gaster (producent sałatek rybnych,
warzywnych, z dodatkiem wędlin i ryb oraz wyrobów mięsnych i rybnych w galarecie), Kordex (producent marynat, lider na rynku polskim w produkcji koreczków śledziowych), Koral (producenta przetworów
rybnych, przede wszystkim łososia wędzonego) oraz Agro-Fish [największy w Polsce producent mączki rybnej).
Według Bogusława Kowalskiego, prezesa Graala, transakcje te doskonale wpisują się w strategię
firmy. Zwłaszcza, że dzięki przejęciu większościowego udziału w Agro-Fish, spółka weszła w kolejny, atrakcyjny segment branży przetwórstwa ryb, w którym dotychczas nie była obecna.
W skład Grupy
Kapitałowej Graal wchodzą również: Polinord Sp. z o.o. [producent konserw rybnych), Syrena Royal Sp. z o.o. (centrum dystrybucji zaopatrujące klientów z grupy Horeca) i Ruskij Caviar Sp. z o.o. (producent
kawioru naturalnego).
Obecnie firma oferuje m.in. konserwy rybne, dania obiadowe, konserwy mięsne, owoce morza, kawiory, ryby mrożone, marynaty oraz sałatki rybne i warzywne z dodatkiem mięsa.
Aby
sfinansować zakupy, spółka wyemitowała, w marcu br., dwie nowe serie akcji: publiczną "F" i prywatną "G". W pierwszym przypadku, do obrotu trafiło od 1,8 do 2,2 mln akcji, zaś w drugim - 270 tys.
akcji, które zostały sprzedane właścicielom przejętych w ub.r. spółek Koral i Agro-Fish. Łączna suma uzyskanych dzięki temu środków to prawie 88 mln zł.
- Po osiągnięciu pozycji lidera na rynku konserw
rybnych dążymy do tego, aby zaoferować klientom pełny asortyment wyrobów w każdym segmencie rynku. Rozszerzyliśmy więc produkcję także o konserwy mięsne i gotowe dania obiadowe- powiedział prezes
Kowalski.
Dlatego najbliższe plany firmy to konsolidacja wewnętrzna podmiotów zależnych i procesów produkcyjno-dystrybucyjnych oraz kontynuacja konsolidacji rynku spożywczego w Polsce i za granicą.
Historia ekspansji
Graal istnieje na rynku od 17 lat. Firma została założona w Wejherowie, przez B. Kowalskiego. Przełomową datą okazał się 1997 r, kiedy rozpoczęto sprzedaż konserw
rybnych pod marką Graal. Z kolei w marcu 2000 r. powstało Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Graal Bogusław Kowalski, zaś 2 lata później zostało ono wniesione aportem, jako wkład niepieniężny, do Graal
Bogusław Kowalski Sp. z o.o.
W 2004 r. firma została przekształcona w spółkę akcyjną oraz przejęła większość udziałów zakładu Polinord. Był to początek budowy Grupy Kapitałowej Graal. Polinord, w ciągu
kilku miesięcy, z nierentownego przedsiębiorstwa stał się zakładem generującym zyski. Kolejnym etapem było przejęcie przedsiębiorstw Tuna Fish i Can Food. W 2005 r. Graal stał się natomiast jedynym
udziałowcem firmy Syrena Royal.
Aby zapewnić kapitał niezbędny do dalszego rozwoju, zarząd spółki podjął decyzję o przeprowadzeniu publicznej oferty akcji serii "E" oraz wprowadzeniu firmy na
warszawską Giełdę Papierów Wartościowych. W ofercie publicznej sprzedano prawie 1,46 mln akcji, po 1 5 zł za sztukę, a 9 marca 2005 r. Graal zadebiutował na giełdzie.
Na krajowym rynku
Firma działa głównie na rynku polskim. Ponad 89% odbiorców to duże sieci handlowe i hurtownie. Pozostali klienci to odbiorcy detaliczni i sklepy dyskontowe. W 2003 r. firma rozpoczęła sprzedaż konserw
rybnych do Czech, Słowenii, Chorwacji i na Litwę, a rok później - na Węgry. Grupa eksportuje swoje produkty także do USA i na Jamajkę, głównie z myślą o wypromowaniu polskich przetworów rybnych na
świecie. Eksport stanowi jednak zaledwie kilka procent przychodów ze sprzedaży. Głównym źródłem zaopatrzenia w ryby i inne produkty do przerobu jest rynek krajowy, ale również kraje europejskie, a także
Ameryka Południowa, Chiny oraz Tajlandia.
Spółka wykreowała także własne marki, pod którymi sprzedaje wyroby: Graal, Black Rosę, Meg, Premium i Domowa kuchnia. Produkcja prowadzona jest również pod
wieloma prywatnymi markami sieci handlowych.
Spółka stale poszerza także asortyment produktów. Wprowadza na rynek inne produkty rybne: chłodzone, mrożone, marynaty, pasty i sałatki. Od kilku lat
najdynamiczniej rozwija się rynek niedrogich sałatek rybnych i paprykarzy. Wśród konsumentów rośnie również zainteresowanie szlachetniejszymi gatunkami ryb.
- Polski rynek przetwórstwa ryb jest bardzo
perspektywiczny i charakteryzuje się 7% wzrostem w skali roku. Wynika to z faktu, że w społeczeństwie znacznie rośnie świadomość zdrowego odżywiania, a ryby są przecież źródłem wielu wartości odżywczych
-podsumowuje prezes Kowalski.
Na warszawskiej giełdzie zadebiutował także inny producent przetworów rybnych - spółka Seko z Chojnic. Niestety, na otwarciu akcje straciły 0,1%. Rynek wycenił je na
15,38 zł, a cena emisyjna wynosiła 15,50 zł. Seko oferowała, na przełomie lutego i marca br., 1,65 mln akcji serii "C" nowej emisji oraz 500 tys. akcji serii "B", sprzedawanych przez spółkę Złota
Rybka. Z 25 mln zł pozyskanych z rynku, 12 mln zł zostanie przeznaczonych na przejęcia przedsiębiorstw z branży rybnej, 11 mln zł-na budowę nowego zakładu produkcyjnego przetwórstwa marynat, a 2 mln zł -
na rozwój sprzedaży i działu handlowego. Spółka działa na polskim rynku od 1992 r. i zajmuje się produkcją marynat rybnych, wyrobów rybnych na bazie śledzia solonego, sałatek rybnych, ryb smażonych w
zalewach octowych i pomidorowych oraz innych tego typu wyrobów garmażeryjnych. Posiada fabrykę w Chojnicach, która została oddana do eksploatacji w 2001 r. Zatrudnia ponad 4O0 osób, spełnia wymagania i
standardy Unii Europejskiej dotyczące przetwórstwa rybnego. Oferta firmy to ponad 200 pozycji opartych głównie na przetwórstwie śledzi i makreli, sprowadzanych z Islandii, Norwegii, Danii i Irlandii.
Zmiany szykują się w spółce Wilbo SA. Producent z branży rybnej z Władysławowa (mający 12,72% udziałów w rynku) może zostać przejęty przez Pama-pol, producenta konserw i gotowych dań mięsno-
warzywnych. Pamapol ogłosił już wezwanie na 13,4% akcji Wilbo. Zapisy trwały do 19 marca. Cena akcji wynosi 4 zł. Jeśli sprzedaż powiedzie się, założyciele Wilbo wniosą aportem 41 % akcji w zamian za
2,074 mln nowych papierów Pamapolu. W ten sposób, Pamapol zostanie właścicielem 66% akcji Wilbo.
Wydrukuj artykuł
