Polska pasjonowała się heroiczną walką o wywalenie z portu holenderskiego statku pełnego azbestu. To gonitwa za pyłkiem na wysypisku śmieci. Pod względem zanieczyszczeń środowiska Trójmiasto nie ustępuje Katowicom. Pod względem zachorowalności i umieralności na nowotwory wyprzedza Katowice. Wydawanie co roku kasy na przyjazd do Gdańska, Sopotu czy Gdyni na urlop nie jest niczym innym, jak próbą popełnienia samobójstwa. Tak zdrowe powietrze... Morze, plaża, lasy na obrzeżach, haust powietrza, aby zawartym w nim jodem podreperować tarczycę. A w powietrzu: dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek węgla, benzoalfapiren, ołów, substancje smołowe, a przede wszystkim pył zawieszony PM10. Trójmiasto znajduje się w tzw. strefie C czystości powietrza. Strefa C zawiera zanieczyszczenia powyżej wartości dopuszczalnego poziomu stężenia powiększonego o margines tolerancji. Cząstki pyłu o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów (PM10) mogą wnikać do płuc. Pył z drobnymi cząstkami sadzy, włókien azbestu, ołowiu i metali ciężkich może zatrzymać się w oskrzelikach lub przedostać się do płuc przyczyniając się do powstania choroby nowotworowej. Roczna ocena jakości powietrza badanej przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska wypadła tak, że u wojewody pomorskiego zwołano w połowie maja 2006 r. spotkanie w celu omówienia działań naprawczych. Niewiele z tego wynikło. Bo co miało wyniknąć? Władze miały ogłosić zakaz przyjazdu turystów nad morze w obawie o ich zdrowie? Ależ prosimy bardzo, prosimy do nas. Dla was morze, plaże, lasy na obrzeżach, Jarmark Dominikański, fontanna Neptuna, molo im. Jana Pawła II, żaglowiec Dar Pomorza bujający się przy kei. Dla was ból w klatce piersiowej, palpitacje serca, skrócenie oddechu, nadmierne zmęczenie, trudności z oddychaniem, ataki kaszlu. …czysta woda… Plaża, morze. Nie ma nic lepszego, niż zanurzyć się po szyję w wodzie, przedtem poleżawszy na gorącym piaseczku. W wodzie morskiej w Zatoce Gdańskiej znajduje się nie tylko sól. Wisła dostarcza do zatoki ok. 16 ton ołowiu, 14 ton niklu i 560 ton cynku. Substancje organiczne i biogenne liczy się w tysiącach ton: azotany, chlorki, siarczany. Ponieważ wzdłuż polskiego brzegu płynie prąd morski z zachodu na wschód, a Bałtyk jest płytki, większość tego świństwa zostaje u nas. Związki te nie podlegają biodegradacji i przemianom fizykochemicznym, pozostają więc w morzu na długo. Sanepid bada kąpieliska nawet i dwa razy w miesiącu, wojewódzki inspektor sanitarny w Gdańsku dopuszcza je do użytku, Urząd Morski monitoruje czystość wód powierzchniowych. Oczywiście kąpieliska są dopuszczone do użytku, bo dlaczego nie? Straszyć ludzi? Bez paniki. Jedna z plaż i kąpielisko w Gdańsku otrzymały w tym roku tzw. Błękitną Flagę przyznaną przez fundację Ecobaltic, jedną z ekologicznych organizacji pozarządowych. Jest się czym pochwalić. Wyróżnienie dotyczy 200 metrów z 600- metrowego brzegu. Czyli ten kawałek jest czysty, a dalej brudno. Czysta woda z brudną w Bałtyku się nie miesza. W zasadzie co roku można stwierdzić i napisać to samo. Boć przecież kierunek spływania zanieczyszczeń ani się nie odwrócił, ani ich masa nie spadła, ani w Bałtyku wody nikt nie wymieniał. Ależ prosimy bardzo. Dla was morze, plaże, dorsz smażony, frytki i cały wojewódzki szpital zakaźny, który serdecznie zaprasza. ... piękne widoki... Morze, plaże, punkty widokowe, z których można oglądać stateczki wpływające do portu. A tych punktów widokowych całkiem sporo. Wieża kościoła Mariackiego ma 423 schody. Hałda fosfogipsów ma 50 metrów wysokości. Hałda jest nad brzegiem Martwej Wisły, jakieś 20 km od centrum Gdańska w linii prostej. Powstała 38 lat temu. Usypały ją Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych. Zakład produkuje nawozy. Wyprodukowanie tony nawozu to 5 ton odpadów. Odpady są składowane w postaci tej właśnie hałdy. Jest już ich ponad 16 mln ton. Odpady to metale ciężkie, pierwiastki promieniotwórcze jak uran, rad, fluor. Hałda wielokrotnie była przedmiotem programów telewizyjnych i artykułów w gazetach. Na zlecenie wojewody w ubiegłym roku naukowcy z Instytutu Medycyny Pracy w Sosnowcu mieli zbadać, jak fosfogipsy z hałdy wpływają na zdrowie ludzi, a naukowcy z Politechniki Gdańskiej, jaki jest stan środowiska w rejonie hałdy. Długotrwałe działanie tak szkodliwych substancji, jak np. metale ciężkie, które znajdują się w hałdzie, negatywnie wpływa na zdrowie ludzi - ogłosili ci z Sosnowca. Nie działa na środowisko naturalne w sposób ponadnormatywny, jest należycie zabezpieczona - ogłosili ci z Gdańska. Wojewoda wybrał - rację mają tutejsi. Bo po co straszyć ludzi i siać panikę? W końcu żyjemy z tą hałdą już prawie 40 lat. I prosimy wszystkich do nas, bardzo prosimy. Dla was plaże, morze, rejsy białą flotą po zatoce, dla was fluoroza, przewlekłe zapalenia krtani, płuc, oskrzeli, choroby dermatologiczne. ... że nic, tylko umrzeć. Morze, plaże, okoliczne lasy sprzyjają aktywnemu wypoczynkowi w dzień, rekreacyjnym spacerom wieczorem. W 2003 r. ogłoszono utworzenie w Gdańsku pierwszej w Polsce spalarni odpadów niebezpiecznych, która spełnia wszelkie normy Unii Europejskiej. Spółka Port Service należąca do inwestora niemieckiego wybudowała ją na bazie używanej, pięcioletniej instalacji, którą kupiła w Holandii. Budowę popierał zarząd miasta wbrew negatywnym opiniom komisji ochrony środowiska i organizacjom ekologicznym. Miasto nie wiedziało i nie wie do tej pory, jaka jest założona emisja zanieczyszczeń z komina spalarni, jakie odpady tam trafiają, kto je dostarcza, jaką drogą, jak są składowane na terenie spalarni. Spalarnia w założeniach miała przetwarzać 20 rys. ton odpadów rocznie, w tym rozpuszczalniki, szlam z farb i lakierów, chemikalia laboratoryjne. Spalarnia de facto nie zaczęła działać. Działała 16 dni i się zepsuła. Stoi do tej pory. Mimo to przyjmowano tam tysiące ton odpadów. Co się z nimi działo i dzieje, nikt nie wie. Ostatnia kompleksowa kontrola odpowiednich służb w spalarni odbyła się w roku 2004. Spółka Port Service ma w planach sprowadzenie kilkudziesięciu tysięcy ton niebezpiecznych odpadów z Niemiec. Co z nimi zrobi, diabli wiedzą. Lokalne gazety wydają pomruki niezadowolenia, ale nikt się tym nie przejmuje. Po co straszyć ludzi i siać panikę? I prosimy wszystkich do nas. Czyste plaże, czysta woda, czyste powietrze. I czysta jedyna w Polsce, zgodna z normami UE, spalarnia śmieci. Epopeja zabójczego Holendra 24 lutego - pierwszy alarm: płynie do Gdańska holenderski parowiec Rotterdam, wiezie w swoich bebechach kilkadziesiąt ton zabójczego azbestu; Urząd Morski: nie pozwolimy wejść do portu! 27 lutego - wpłynął; Urząd Morski: wpuściliśmy, dokumenty mieli w porządku; wojewoda: zlecam natychmiastową kontrolę; komisja nie zdołała wejść na pokład, bo zabrakło odpowiedniego trapu, kilka godzin czekali na mrozie i poszli 29 lutego - kontrola weszła, bo trap się znalazł; "Statek, jak statek" - stwierdziła 2 marca - wojewoda: jak chcecie remontować, to w stoczni, a nie na nabrzeżu portowym 3 marca - Urząd Morski: jak będą regularnie płacić za postój w porcie, to nie możemy ich wyrzucić marzec - azbest czeka kwiecień - azbest czeka 28 kwietnia - kilkudziesięciu funkcjonariuszy straży granicznej założyło chroniące przed toksynami kombinezony i weszło na pokład statku; w ładowniach odkryli worki ze śmieciami, także trującymi 9 maja - wojewoda do kapitana statku: odpłyńcie 16 maja - Stocznia Gdańska do kapitana: remontujcie u nas! 26 czerwca - Urząd Morski: opuszczajcie polskie wody terytorialne do 10 lipca 18 lipca - minister gospodarki morskiej: niech zostaną, bo trzeba pomóc stoczni zarobić 19 lipca - wojewoda: wszczynamy postępowanie egzekucyjne 24 lipca -jaskółki uwiły sobie na statku gniazda; póki młode się nie wylegną, nie można go wyrzucić, bo jaskółka jest objęta ochroną gatunkową Czy można z tego wysnuć wnioski, że: 1) remont jest szkodliwy w porcie, w stoczni już szkodliwy nie jest?; 2) jaskółka jest pod większą ochroną niż człowiek?