W nawiązaniu do opublikowanego w nr 7/2005 "Namiarów"(...) opracowania wyników kontroli Najwyższej Izby
Kontroli, dotyczącego wykorzystania możliwości rozwojowych gospodarki morskiej, pragnę uprzejmie poinformować (...), że 26 stycznia 2005 r. NIK, stosownie do postanowień art. 64 ust, 2 ustawy z 23 grudnia
1994 r., o Najwyższej Izbie Kontroli, przesyłając do Ministerstwa Infrastruktury "Informację o wynikach kontroli wykorzystania możliwości rozwojowych gospodarki morskiej", dał ministrowi
infrastruktury prawo przedstawienia swojego stanowiska do ww. dokumentu.
W związku z powyższym, 3 lutego br, minister infrastruktury przedstawił NIK swoje stanowisko (...), które winno zostać dołączone
do przedmiotowej informacji, celem przedłożenia Sejmowi RP oraz rządowi RP.
Uważam, że stanowisko ministra infrastruktury (...) jest ważnym uzupełnieniem tego dokumentu i daje możliwość dokonania
pełniejszej oceny stanu gospodarki morskiej i wykorzystania jej możliwości rozwojowych. Jest to istotne, albowiem jako minister właściwy do spraw gospodarki morskiej nie w pełni podzielam pogląd
Najwyższej Izby Kontroli w zakresie przeprowadzonej kontroli...
Z poważaniem
Witold Górski
Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury
(skróty pochodzą od redakcji)
W nawiązaniu do
pisma (...) wiceprezesa NIK, przekazującego informację o wynikach kontroli wykorzystania możliwości rozwojowych gospodarki morskiej, przedstawiam następujące stanowisko do ww. dokumentu.
(...) Zdaniem
ministra infrastruktury, nie można zgodzić się z ogólną oceną kontrolowanej działalności, w której NIK negatywnie ocenia działalność rządu RP, w tym ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej.
W
okresie objętym kontrolą minister właściwy do spraw gospodarki morskiej podejmował szereg działań mających na celu właściwą realizację zadań związanych z dostosowywaniem sektora gospodarki morskiej do
standardów i wymogów Unii Europejskiej. Szczególnie dużo wysiłku (...) włożył w zapewnienie finansowania dla potrzeb sektora ze środków pomocowych UE w pierwszych latach członkostwa Polski w Unii, tj. w
latach 2004-2006.
Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej prowadzi również ciągłe działania w kierunku stworzenia dogodnych warunków prawnych i ekonomicznych polskim armatorom. W szczególności,
w okresie kontrolowanym, starał się przygotować instrumenty prawne dozwolone przez UE i wskazane w wytycznych Unii, o pomocy państwa dla żeglugi morskiej. Jednocześnie pragnę nadmienić, że ww. wytyczne
nie nakładają na państwa członkowskie obowiązku w zakresie ich wykonywania i stanowią jedynie katalog dozwolonych instrumentów państwa, które mogą spowodować powrót floty pod banderę narodową...
Zatem,
trudno jest zgodzić się z tezą, iż można negatywnie oceniać działania rządu RP w tym ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej, w zakresie dostosowywania sektora gospodarki morskiej do standardów i
wymogów UE, skoro kontrola NIK objęła zaledwie miesięczny okres jej członkostwa.
Ponadto, informuję (...), iż w odniesieniu do:
1.a. Projektu ustawy o podatku tonażowym
Projekt ustawy
o podatku tonażowym został uzgodniony międzyresortowo i obecnie trwają ustalenia z ministerstwem finansów nad przyjętymi rozwiązaniami. Przytoczony fakt wskazuje, iż Ml prowadzi intensywne działania
zmierzające do jak najszybszego przekazania projektu ustawy pod obrady Sejmu RP.
1.b. Projektu ustawy o zatrudnieniu i pracy na morskich statkach handlowych o polskiej przynależności
W
sierpniu 2004 r., w Ml, powstał projekt ustawy o zatrudnieniu i pracy na morskich statkach handlowych o polskiej przynależności, na bazie założeń, których przez blisko półtora roku nie udało się uzgodnić
na forum Zespołu Trójstronnego ds. Żeglugi i Rybołówstwa Morskiego. Projekt ten jest dalece niekompletny i wymaga gruntownego przepracowania, zwłaszcza w świetle prac toczących się w Międzynarodowej
Organizacji Pracy, nad skonsolidowaną konwencją o warunkach pracy na morzu. Z uwagi na złożoność problematyki objętej skonsolidowaną konwencją, a która powinna znaleźć swoje odzwierciedlenie w nowej
ustawie o zatrudnianiu i pracy na morskich statkach handlowych, niezbędna jest kontynuacja prac nad ww. projektem ustawy.
Finansowania zakupu statków
Opracowanie założeń do systemu
finansowania przez armatorów krajowych zakupu statków w polskich stoczniach z wykorzystaniem funduszy inwestycyjnych i gwarancji poręczeń skarbu państwa oraz innych instrumentów finansowych i prawnych,
jest działaniem bieżącym ministerstwa. W dokumentach strategicznych nie został określony horyzont czasowy dla tego działania.
W listopadzie 2004 r. Centrum Techniki Okrętowej SA, na zlecenie Ml,
wykonało ekspertyzę w tym zakresie.
2.c. Parametrów technicznych infrastruktury portów morskich
(...) Ministerstwo miało i ma świadomość stanu technicznego infrastruktury portowej w polskich
portach morskich. W związku z powyższym, dołożono wszelkich starań w zakresie poprawy parametrów technicznych infrastruktury portowej, a mianowicie: wykonano wszystkie zadania mające na celu wdrożenie
Sektorowego Programu Operacyjnego - Transport na lata 2004-2006. Ministerstwo przeprowadziło ocenę ekonomiczno-techniczną, zgodną z listą sprawdzającą oceny ekonomiczno-technicznej wszystkich 7 wniosków,
które wpłynęły do Ml, a następnie, zgodnie z procedurą, przekazało je do Zespołu Roboczego ds. Działania 1.2 SPOT
3. Niewystarczającego finansowania ze środków budżetowych budowy, modernizacji i
utrzymania infrastruktury portowej
W latach 2002-2004 nie przeznaczono żadnych środków budżetowych na budowę, modernizację i utrzymanie infrastruktury portowej, w związku z art. 10 ust. 3 ustawy z
dnia 20 grudnia 1 996 r. o portach i przystaniach morskich. Mimo podejmowanych starań, nie udało się zabezpieczyć środków z uwagi na trudną sytuację budżetową. Z chwilą pojawienia się możliwości
finansowania infrastruktury portowej ze środków UE, minister infrastruktury stworzył warunki umożliwiające przyznanie części tych środków na poprawę infrastruktury portowej i zaakceptował wnioski złożone
przez podmioty zarządzające portami.
W odniesieniu do zarzutu związanego ze sprzedażą gruntów położonych w granicach portów i przystani morskich, na cele nie związane z działalnością portową, należy
stwierdzić, iż przywołane przez NIK przykłady takich działań dotyczą okresu wcześniejszego, który nie był objęty przedmiotową kontrolą NIK.
W okresie objętym kontrolą, zarówno minister właściwy do
spraw gospodarki morskiej, jak minister właściwy do spraw skarbu państwa, zwracali uwagę na to, kto i na jaki cel przeznacza określoną nieruchomość. W każdej z prowadzonych spraw, objętych koniecznością
wyrażenia zgody w trybie art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich, właściwe urzędy morskie wydawały stosowne opinie, zawierające przeznaczenie danej
nieruchomości w planach szczegółowych zagospodarowania przestrzennego nieruchomości będącej przedmiotem wniosku składanego w trybie wyżej przywołanej ustawy.
5.b. Zgodności zarządzania portami
morskimi w związku z art. 23 ust. 1 i art. 25 ustawy o portach i przystaniach morskich
Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej podejmował działania zmierzające do tego, by w portach morskich
w Helu i Władysławowie zostały powołane podmioty zarządzające tymi portami. Przedsiębiorstwa państwowe prowadzące działalność w tych portach znajdują się w nadzorze właścicielskim właściwych wojewodów,
którzy w ramach swoich uprawnień mogą decydować o formie organizacyjno-prawnej tych przedsiębiorstw. W gestii wojewodów leży więc możliwość stworzenia warunków do wydzielenia z przedsiębiorstw tych
składników majątkowych, na bazie których mogłyby powstać podmioty zarządzające tymi portami.
Do wiadomości NIK, w czasie prowadzonej kontroli, przedstawiono również korespondencję ministra właściwego
do spraw gospodarki morskiej, dotyczącą problematyki małych portów morskich w sferze tworzenia gminnych podmiotów zarządzających tymi portami, w której przedstawiona została rola wojewodów jako organów
założycielskich przedsiębiorstw państwowych prowadzących działalność gospodarczą w obrębie tych portów.
7. Realizacji wniosków z wcześniejszych kontroli
Minister właściwy do spraw gospodarki
morskiej przygotował projekt nowelizacji ustawy o portach i przystaniach morskich, mający na celu usprawnienie gospodarowania nieruchomościami położonymi w obrębie granic administracyjnych portów i
przystani morskich. W dniu 16 grudnia 2004 r. Sejm RP zadecydował o zmianie tej ustawy (oraz o zmianie niektórych innych ustaw), która swoimi rozwiązaniami prawnymi zrealizowała postulaty NIK, zgłaszane w
toku wcześniejszych kontroli...