O aktualnej pozycji gospodarki morskiej regionu, jej perspektywach i trendach rozmawiamy z prof. dr
hab. Czesławą Christową - senatorem RP i dyrektorem Instytutu Zarządzania Transportem Akademii Morskiej w Szczecinie.
- Integracja z Europą stała się impulsem rozwoju krajowej
gospodarki. Czy tendencje te dotyczą również gospodarki morskiej?
- Dane gospodarcze dotyczące ubiegłego roku są wysoce optymistyczne. Przyspieszenie nie ominęło również gospodarki
morskiej. Wzrosły przeładunki portowe. Korzystnie zmienia się ich struktura. Aktywnie rozwija się przemysł okołoportowy. Transport morski także korzysta z poprawy koniunktury. Nowe jednostki wprowadzają
armatorzy promowi realizując strategiczny plan odnowy tonażu. Lepszą sytuację mają również stocznie. Rozwijają się wszelkie formy turystyki nadmorskiej. Aby jednak utrzymać trwały wzrost gospodarczy
branży, niezbędne jest wzbogacanie ofert, unowocześnianie technologii i podnoszenie konkurencyjności przedsiębiorstw na krajowym i unijnym rynku. Procesy te związane są z nakładami inwestycyjnymi.
Olbrzymią szansę dla tych działań stwarza Narodowy Plan Rozwoju na lata 2007-2013. Jest on koncepcją modernizacji polskiej gospodarki na niewyobrażalną dotychczas skalę nakładów - 500 mld zł z funduszy
unijnych i krajowych środków publicznych. Powinny one wzmocnić konkurencyjność i przyczynić się do wyeliminowania barier rozwoju gospodarczego. Polska posiada także ogromny potencjał wykształconych i
przedsiębiorczych ludzi.
- Co ten program wnosi dla naszego regionu i dla gospodarki morskiej?
- Projekt NPR na lata 2007-2013 jest bardzo świeżej daty. Jest poddany
społecznej dyskusji. Na pewno jego wersja końcowa będzie się różniła od obecnej. Konstrukcja planu dzieli fundusze na kilkanaście programów operacyjnych. Tylko jeden z nich, "Rybołówstwo i przetwórstwo
ryb" jest adresowany do konkretnego sektora gospodarki morskiej. Celowe byłoby utworzenie nowego programu operacyjnego "Infrastruktura portowa". Program operacyjny "Infrastruktura drogowa"
regionowi zapewnia drogę S-3 od Szczecina do autostrady A-4, a program operacyjny "Infrastruktura kolejowa" przebudowę odcinka drogi kolejowej Szczecin-Poznań. Program operacyjny "Rozwój i
modernizacja przedsiębiorstw" zawiera między innymi środki na wsparcie procesów restrukturyzacji przedsiębiorstw żeglugi morskiej i portów morskich. Blisko 40 mld euro będzie dysponowane przez 16
regionalnych programów operacyjnych oraz 9 mld zł przez program operacyjny "Spójność i konkurencyjność regionów". Projekt winien być wszechstronnie przeanalizowany przez przedsiębiorców i samorządy
lokalne pod kątem potrzeb regionu, jak i wiodącej w nim gospodarki morskiej. Ponieważ nie jest zamknięty, istnieje realna szansa na poszerzenie modernizacji wiodącej w regionie branży. Tymczasem potrzeby
inwestycyjne portów Szczecina i Świnoujścia dla poprawy konkurencyjności na krajowym i europejskim rynku usług transportowych i logistycznych zawierają kilkanaście przedsięwzięć.
ZMPSŚ
wypracował strategię działalności inwestycyjnej w porcie morskim w Szczecinie i Świnoujściu. Składa się na nią 21 zadań inwestycyjnych realizowanych w okresie 2005-2015 r. Obejmują one infrastrukturę
Zachodniopomorskiego Centrum Logistycznego i bazy kontenerowej, powiększenie WOC-u, infrastrukturę na Półwyspie Katowickim, modernizację nabrzeży: Dolnośląskiego, Górnośląskiego, Noteckiego, Czeskiego i
Słowackiego oraz modernizację dróg wewnętrznych. Najistotniejsze z nich mają dopięte finansowanie i już są realizowane. W porcie w Świnoujściu planowane jest dokończenie przebudowy nabrzeża Górników,
budowa infrastruktury technicznej dla uniwersalizacji terminali masowych, a także portu zewnętrznego dla terminalu gazowego. Ponadto modernizacja portowego układu dróg i rozbudowa Bazy Promów Morskich.
NPR w znaczącym stopniu ułatwi pozyskiwanie finansów, ale nie rozwiąże wszystkich problemów i nie usunie zagrożeń, które wykazujemy w analizach i pracach studialnych portowej działalności gospodarczej.
- Jakie są zatem szanse rozwoju portów Szczecina i Świnoujścia? Co najbardziej zagraża ich działalności?
- W Instytucie Zarządzania Transportem Akademii Morskiej w
Szczecinie wykonaliśmy szczegółową analizę strategiczną i projekt strategii rozwoju portów w Szczecinie, Świnoujściu i Policach. Bardzo wiele czynników stwarza szansę rozwoju, ale również wiele z nich
temu rozwojowi zagraża. Do mocnych stron należy uniwersalny charakter potencjału przeładunkowego (węgiel, ruda, drewno, zboże, pasze, ładunki ciężkie, wyroby hutnicze), istnienie WOC. Porty przystosowały
się do warunków gospodarki rynkowej realizując proces wdrażania ustawy o portach i przystaniach morskich. Zaawansowany jest także program prywatyzacji. Ważnym czynnikiem rozwoju są badania naukowe w
sektorze gospodarki morskiej. Doświadczone kadry posiadają długoletnie tradycje zawodowe. Porty wdrażają ambitny program inwestycyjny. Dzięki uzyskaniu środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego ZMPSŚ SA buduje infrastrukturę Zachodniopomorskie Centrum Logistyczne oraz bazę kontenerową w Szczecinie. Publiczny charakter portów ułatwia pozyskiwanie funduszy UE. Pozwala to na optymizm w
rokowaniach najbliższej przyszłości gospodarczej.
- Dziękuję za rozmowę.
Wydrukuj artykuł