Szwedzka firma IKEA obecna jest w Polsce od ponad 40 lat. W jej obrocie międzynarodowym, 82% wszystkich przesyłek kierowanych jest
do krajów europejskich. Pozostałe przewożone są drogą morską do USA oraz do państw regionu Azji i Pacyfiku. Przez port w Gdyni przechodzi rocznie ponad 12 tysięcy kontenerów 40-stopowych. W obrocie
eksportowo-importowym połączenia z Hamburgiem, Bremerhaven i Rotterdamem zapewniają feedery, natomiast blisko 8 tysięcy samochodów i wagonów do Szwecji przewożonych jest na pokładach promów. W latach
2003-2004 planowana jest wysyłka 44 tysięcy samochodów, kontenerów i wagonów od polskich producentów do sieci IKEA.
IKEA w Polsce
W 1961 r. Ingvar Kamprad, twórca i założyciel firmy,
podpisał pierwszy kontrakt na dostawę krzeseł z Fabryki Mebli Giętych w Radomsku. Kontrakt był rezultatem wizyty polskiej delegacji w Szwecji, której celem było znalezienie możliwości współpracy z
tamtejszym przemysłem. Kampard przyjechał do Polski i odkrył, że polscy rzemieślnicy są nie tylko mistrzami w swoich fachu, ale również są bez porównania tańsi, niż producenci szwedzcy. Dla Kamprada była
to najlepsza okazja do uniezależnienia się od rodzimych dostawców i niepowtarzalna szansa na wyprowadzenie firmy poza granice Szwecji. Pierwszy sklep IKEA został otwarty w Warszawie dopiero w 1990 r. i od
tego czasu datuje się błyskawiczny rozwój firmy w Polsce. W 2003 r. polscy producenci do sieci IKEA zajęli drugie miejsce w świecie, z udziałem 12% ogólnej wartości. Natomiast pod względem wyrobów o dużej
objętości, np. mebli tapicerowanych, sof, foteli, produkcja polska stanowi 31% całego wolumenu IKEA, co plasuje nasz kraj na pierwszym miejscu w świecie. Drugie miejsce zajmują Chiny, z udziałem 13%.
W 2002 r. IKEA kupiła w Polsce towary o wartości 1,5 mld zł, co stanowi 10% wszystkich jej światowych zakupów. Dla szwedzkiej firmy pracuje 130 polskich przedsiębiorstw.
IKEA zatrudnia
6800 osób, z których 1 800 pracuje w sklepach, działach zakupów, dystrybucji itp., natomiast 5 tysięcy zatrudnia firma Swedwood, część produkcyjna IKEA. Dzięki jej zamówieniom, utworzonych zostało 25
tysięcy miejsc pracy w przemyśle meblarskim.
Na terenie kraju wybudowanych zostało siedem domów meblowych w: Warszawie, Jankach, Gdańsku, Krakowie i Katowicach, o powierzchni od 12 do 24 tys.
m
2 każdy. Co roku sklepy IKEA odwiedza ok. 8 milionów klientów.
W latach 1990-2002 IKEA zainwestowała w Polsce 1,8 mld zł.
IKEA w Jarostach
Największą inwestycją w
Europie Środkowej, o wartości 190 mln zł, jest Regionalne Centrum Dystrybucji w Jarostach k. Piotrkowa Trybunalskiego. Zajmujące 47 ha centrum, o łącznej powierzchni magazynowej 100 tys. m
2,
pojemności 150 tys. m
3 i przeszło 150 tys. miejsc paletowych, jest również największym obiektem tego typu w Polsce. Obsługuje 15 domów meblowych IKEA w Polsce, Rosji, Czechach, na Słowacji i
Węgrzech. W 2004 r. liczba sklepów w tym regionie Europy wzrośnie do 17.
Budowa tego giganta rozpoczęła się w 2001 r., kiedy to w Jarostach zostało otwarte Regionalne Centrum Dystrybucji i
Magazyn Centralny. Dwa lata później, dokładnie 13 sierpnia 2003 r., została zakończona rozbudowa Centrum Dystrybucji i rozpoczął działalność Magazyn Centralny Jarosty II, o powierzchni 35 tys.
m
2.
Regionalne centra dystrybucji pełnią rolę łącznika między producentami a sprzedawcami. Szwedzka grupa IKEA współpracuje z 1600 dostawcami z 55 krajów produkujących meble i
artykuły wyposażenia domów do 186 salonów meblowych w 31 krajach na całym świecie. Rocznie IKEA przewozi 10 tys. różnych produktów, o łącznej objętości 16 mln m
3.
Centrum Dystrybucji
zaopatrywane jest przez dostawców z całego świata, przede wszystkim z Polski, ale również z pozostałych państw europejskich oraz z Azji. Tym samym, jest ono jednocześnie składem celnym, ponieważ 60%
towarów ponownie wyjeżdża za granicę. Wyposażone jest w nowoczesny system zarządzania zapasami, najnowocześniejsze sposoby dystrybucji, logistyki oraz przepływu i magazynowania towarów. Nowy magazyn
ogrzewany jest przy pomocy pomp ciepła, o łącznej mocy 940 kW, przy czym całe to ciepło pochodzi z wody pobieranej z dwóch studni głębinowych. Po wykorzystaniu części ciepła, woda jest ponownie pompowana
pod ziemię. Dzięki zastosowaniu takiego systemu, niezwykle przyjaznego dla środowiska naturalnego, wykluczono szkodliwe emisje do atmosfery dwutlenku węgla, tlenków azotu, dwutlenków siarki, sadzy itp.
Warto podkreślić, że jest to największa tego typu instalacja grzewcza w Polsce.
W centrum znajduje się także 5 ramp kolejowych (3 w Jarostach I oraz 2 w Jarostach II), których łączna długość
wynosi 450 m. W obu częściach centrum jest 67 ramp samochodowych.
Polska nie była jedynym krajem, jaki brano pod uwagę przy wyborze miejsca na budowę Regionalnego Centrum Dystrybucji. O
lokalizacji w Jarostach zadecydowało wiele czynników, takich jak: położenie sklepów w regionie, położenie producentów w Polsce, Europie i w regionie, dostępność do portów, głównie z uwagi na dostawy z
Dalekiego Wschodu, planowany przebieg autostrad północ - południe i wschód - zachód, istniejąca sieć dróg oraz bliskie sąsiedztwo głównej linii kolejowej, możliwości rozbudowy, dostępność siły roboczej
(centrum zatrudnia 250 osób) oraz przychylne nastawienie władz samorządowych na inwestycje.
Szybki rozwój centrum w Jarostach sprawia, że władze innych regionów Polski byłyby wielce
ukontentowane nawiązaniem współpracy inwestycyjnej z IKEA. Jednym z takich regionów są Warmia i Mazury, gdzie czynione są starania o budowę dwóch tartaków i jednej fabryki płyt biurowych. Tamtejsi
decydenci oferują na ten cel tereny specjalnej strefy ekonomicznej, gdzie szwedzcy inwestorzy mogliby liczyć na znaczne ulgi w podatku CIT. Czy plany te staną się faktem? - czas pokaże.
Ważna
logistyka
Nie wdając się w szczegóły historii założenia i wczesnego rozwoju znanej firmy, warto zwrócić uwagę, że jej twórca, światowy lider w handlu meblami, pomysłodawca i twórca systemu
działalności 155 sklepów IKEA w 29 krajach, Ingvar Kamprad, już we wczesnym stadium rozwoju swojego biznesu doceniał i rozwijał pewne elementy działalności, które dziś zaliczylibyśmy do działań
logistycznych lub z logistyką związanych. W 1945 r. w prasie lokalnej ukazała się pierwsza reklama IKEA. Jej właściciel proponował sprzedaż wysyłkową, przy czym zamówiony towar dowoził na stację kolejową
furgonetką do przewożenia mleka. Dwa lata później, do asortymentu IKEA weszły meble, produkowane przez miejscowych stolarzy. W 1953 r. pojawiły się również artykuły do wyposażenia mieszkań, a w sklepach
IKEA klienci mogli po raz pierwszy obejrzeć gotowe ekspozycje i dotknąć każdego produktu, zanim je zamówili. W 1955 r. I. Kamprad rozpoczął własne projektowanie mebli oraz wpadł na pomysł przewożenia ich
w częściach, zapakowanych w małe paczki, co chroniło przed uszkodzeniami.