Region Morza Bałtyckiego należy do najszybciej rozwijających się obszarów Unii Europejskiej. Dzieje się tak dlatego, iż lepiej niż inne kraje UE wykorzystuje wszelkie dostępne środki i narzędzia związane z rozwojem rynku, przestrzeni, skutecznie rozwija nowoczesne technologie, wprowadza innowacyjne rozwiązania, nowoczesne systemy zarządzania. Gospodarkę tego obszaru wydatnie wspiera strategia Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego, której inicjatorem jest Parlament Europejski. Dla UE program Morza Bałtyckiego ma charakter strategiczny. Jego celem jest zacieśnienie współpracy w regionie, wykorzystanie potencjału, jaki pojawił się wraz z rozszerzeniem UE. Subregiony graniczące przez morze żywotnie zainteresowane są rozwiązywaniem wspólnych problemów. Współpraca koncentruje się na połączonych działaniach związanych ze środowiskiem morskim, wykorzystaniem i budowaniem zasobów morskich oraz na współdziałaniu i rozwiązywaniu szeregu problemów społecznych wspólnych dla całego regionu (zmiany klimatyczne, problemy ekologiczne, starzenie się społeczeństwa itp.). Tworzone są projekty o charakterze strategicznym rekomendujące UE przyszłe rozwiązania. Przykładów można przytoczyć wiele.
Zintegrować bałtycki transport
Jednym z nich jest projekt Transbaltic, dodajmy - jeden z wielu, w którym uczestniczą naukowcy z Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu w Szczecinie. Dotyczy on wizji integracji systemu transportowego Regionu Morza Bałtyckiego (BSR) w perspektywie 2030 roku. Jego celem jest stworzenie odpowiedniej motywacji dla rozwoju nowoczesnego multimodalnego systemu transportowego w obszarze BSR, przygotowanie wspólnych działań na rzecz rozwoju transportu i wdrażania koncepcji biznesu. Uczestnicy projektu opracowują rekomendacje dla struktur unijnych w zakresie prognoz przewozów i scenariusze dla TEN-T oraz korytarzy transportowych w obszarze Morza Bałtyckiego na poziomie regionalnym, narodowym i ponadnarodowym. Ponadto opracowuje się plan działania z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju regionalnego, swoisty przewodnik po specyfice BSR w intermodalnych rozwiązaniach. Jednym słowem, od wypracowanej strategii zależeć będą decyzje inwestycyjne poszczególnych regionów. Jedyną instytucją z województwa zachodniopomorskiego uczestniczącą w tym ważnym projekcie jest Zachodniopomorska Szkoła Biznesu, a w niej Biuro Współpracy Międzynarodowej i Badań Stosowanych. Niestety, nie ma w nim przedstawiciela instytucjonalnego samorządu zachodniopomorskiego. Władze regionu wręcz odmówiły udziału w tym gremium, twierdząc, że region realizuje inne priorytety. Stawia się bowiem na koncepcję korytarza transportowego CETC Route 65 ze Świnoujścia przez Lubawkę i dalej na południe do Morza Adriatyckiego, mówi dr Stanisław Rozwadowski z ZPSB, koordynator czterech strategicznych projektów realizowanych w ramach programu Region Morza Bałtyckiego.
Z 10 już istniejących i rozwijanych w Europie korytarzy transportowych UE nie widzi nowego korytarza CETC w perspektywicznych działaniach. W projekcie Transbaltic widziany jest zaś korytarz Scandria, którego przebieg planuje się od Morza Adriatyckiego niemal wzdłuż polsko-niemieckiej granicy i obejmujący takie metropolie jak: Oslo, Sztokholm, Malmo, Kopenhagę, Hamburg, Berlin czy Wiedeń. I na ten korytarz transportowy znajdą się spore środki finansowe. Unia nie nakazuje tworzenia nowych korytarzy, ale zwyczajnie na te przez siebie niepopierane nie będzie przeznaczała środków, komentuje dr Rozwadowski. - Zachodniopomorskie powinno jak najszybciej przeorientować swoje działania i próbować podłączyć się do tego właśnie szlaku transportowego. A w planach tworzenia nowych korytarzy transportowych są zaś połączenia transkontynentalne, takie jak chociażby północne, prowadzące z Chin, przez cieśninę Beringa do Murmańska i dalej przez Skandynawię do centralnej Europy i Zachodniej. W realizację tego projektu Rosjanie obiecują włączyć pięć atomowych lodołamaczy, które będą udrożniały ten szlak przez cały rok. Bez wątpienia jest to najkrótsza i najtańsza droga, skracająca nawigację z 36 - 40 dni do 12 - 15 dni.
Rosnące potoki ładunków przemawiają za realizacją tego projektu, podobnie zresztą jak modernizacja transsyberyjskiej kolei, która miałaby połączyć Daleki Wschód z Europą Zachodnią. Niestety, w tym projekcie Polska jest również pominięta. Od Mińska białoruskiego planowana trasa ma przebiegać przez Litwę (Kłajpeda) i dalej przez Skandynawię do Kopenhagi i stamtąd do Europy Zachodniej.
Zatrzymać zmiany klimatyczne
Projektem nastawionym na zmianę świadomości w sektorze MŚP jest BalticClimate. Chodzi w nim o nowe podejście do procesu produkcji i usług w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw, uwzględniające najnowszą wiedzę i technologie przyjazne gospodarce z jednej strony oraz ograniczające i dostosowujące ich negatywny wpływ na zachodzące zmiany klimatyczne. Zmiany te, jak wykazały liczne badania i doświadczenia światowe, są poważnym zagrożeniem dla bytu ludzkości. Stąd należy je ograniczać lub dostosowywać się do nich na tyle, ile tylko możliwe w takich obszarach, jak: transport, rolnictwo, biznes, mieszkalnictwo, produkcja i wykorzystanie energii, ochrona wód etc. Aby osiągnąć cele, potrzebna jest właściwa edukacja społeczeństw, planowanie przestrzenne, odpowiednie decyzje polityczne, większa świadomość proekologiczna ludzi biznesu. Zagadnienia te stanowią jądro projektu BalticClimate. W tym ważnym projekcie Regionu Morza Bałtyckiego brak także przedstawicieli regionu zachodniopomorskiego, a nawet więcej, przedstawicieli jakichkolwiek władz administracyjnych, politycznych lub samorządowych z jakiegokolwiek zakątka Polski. W projekcie uczestniczy 23 partnerów z siedmiu krajów bałtyckich, dla których zmiany klimatyczne w tej części Europy stanowią istotny problem, nad którym należy pochylić się jak najszybciej.
Aktywni na emeryturze
Atrakcyjnym projektem nastawionym na aktywizację zawodową ludzi w wieku 55+ w dobie zmian demograficznych i kryzysie ekonomicznym jest projekt Best Agers. Projekt ma ważne znaczenie dla UE. Jego zadaniem jest zaangażowanie osób z doświadczeniem w kreowaniu najlepszych rozwiązań i tworzeniu miejsc pracy w MŚP. Naukowcy tworzący projekt dają rekomendację UE, tak by nie dopuścić do "zawału" braku rąk do pracy. Władze samorządowe regionów nadmorskich w Polsce jak dotychczas nie są tym problemem zainteresowane. Celem projektu jest poszukiwanie różnorodnych i wspólnych rozwiązań oraz metod aktywizacji zawodowej osób w deficytowych zawodach i branżach występujących na rynku pracy. W wielu partnerskich krajach projektu Best Agers problem ten wygląda bardzo obiecująco (np. w Szwecji około 83 proc. osób powyżej 55. roku życia jest aktywnych zawodowo), w innych zaś, takich jak Polska, wymaga on pracy od podstaw, chyba że rozwiążemy problemy demograficzne w sposób naturalny przez wzrost liczby urodzeń i dobrą politykę prorodzinną. Na to jednak się nie zanosi. Projekt Best Agers pokazuje nowe możliwości zwiększenia lub utrzymania kwalifikowanej siły roboczej w perspektywie 2030 roku w istniejącej i przewidywanej sytuacji demograficznej Europy. Region zachodniopomorski, w przeciwieństwie np. do regionu pomorskiego, również nie uczestniczy w tym ważnym projekcie regionalnym.
Interesującym projektem, w którym uczestniczą specjaliści z ZPSB jest Ecovillages, ukierunkowany na ekologiczną wieś i wspieranie idei ekowiosek. Jego rezultatem ma być zmiana trybu życia na wsi w obszarze Morza Bałtyckiego. Kolejny ciekawy projekt to Inma z grupy projektów badawczych Leonardo da Vinci. Jego liderem są Hiszpanie. W ciągu 3 lat ma zostać stworzony zawód agenta innowacji. To on, posiadając interdyscyplinarną wiedzę i doświadczenie, w sposób profesjonalny będzie służył doradztwem przedsiębiorcom, menedżerom MŚP w zakresie potrzeb innowacyjnych. Ma też powstać sieć agentów innowacji w obszarze krajów zainteresowanych i uczestniczących w projekcie, co pozwoli wymieniać wiedzę i doświadczenia między nimi, tworząc swego rodzaju efekt synergii i wartość dodaną tego projektu.