W siedzibie Ministerstwa Infrastruktury odbyło się (27 marca br.) inauguracyjne posiedzenie Komisji Kodyfikacyjnej Prawa
Morskiego, podczas którego minister Cezary Grabarczyk wręczył akty nominacji.
Komisja Kodyfikacyjna Prawa Morskiego została powołana na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z 5 kwietnia 2007 r., w
sprawie utworzenia, organizacji i trybu działania Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Morskiego. Rozporządzenie to weszło w życie 2 maja ub.r.
Przewodniczącą Komisji została prof. Maria Dragun-Gertner, a jej
zastępcą mec. Michał Rzeszewicz. Pozostali członkowie Komisji to profesorowie: Wojciech Adam-czak, Zdzisław Brodecki, Mirosław H. Koziński, Jerzy Młynarczyk, Janusz Symonides, dr Dorota Pyć oraz mecenasi:
Krzysztof Kochanowski, Ewa Krzysztoporska oraz Marek Czernis. Sekretarzem Komisji została dr Dorota Lost-Siemińska, radca ministra w Ministerstwie Infrastruktury.
W latach 1987-1999, przy prezesie
Rady Ministrów, działała Komisja Kodyfikacyjna Prawa Morskiego, powołana zarządzeniem prezesa Rady Ministrów z 5 sierpnia 1987 r. Jej przewodniczącym był prof. Jan Łopuski. Efektem prac tej Komisji było
opracowanie projektów 10 ustaw, w tym kodeksu morskiego. Od tamtego czasu, przy ministrze właściwym do spraw gospodarki morskiej, nie funkcjonował jakikolwiek organ doradczy w zakresie legislacji
morskiej.
Międzynarodowe i wspólnotowe prawo morza podlega ciągłemu rozwojowi, a w wyniku globalizacji obejmuje coraz większy obszar zainteresowania. W związku z powyższym, polskie uregulowania prawne
w tym zakresie wymagają kompleksowych zmian. Jest to jeden z warunków koniecznych do rozwoju polskiej gospodarki morskiej i dalszego dostosowywania polskich przepisów prawnych do obowiązujących w tym
zakresie regulacji międzynarodowych i wspólnotowych. Ważne jest również uporządkowanie obowiązujących polskich regulacji prawnych, co spowoduje też wzmocnienie administracji morskiej państwa.
Podstawowym zadaniem w dziedzinie legislacji morskiej jest potrzeba kompleksowej nowelizacji kodeksu morskiego. W ostatnim czasie, Polska ratyfikowała, bądź jest w trakcie ratyfikacji konwencji
międzynarodowych, z których najważniejsze to:
- Międzynarodowa konwencja o ratownictwie morskim (SALVAGE 1989), która weszła w życie w Polsce 1B grudnia 2006 r.,
- Międzynarodowa konwencja o
odpowiedzialności i odszkodowaniu za szkodę w związku z przewozem substancji niebezpiecznych i szkodliwych morzem(HNS1996),
- Międzynarodowa konwencja o odpowiedzialności cywilnej za szkody spowodowane
olejami bunkrowymi (Bunker 2001), która wchodzi w życie w listopadzie br.,
- Protokół z 2002 r. do Konwencji Ateńskiej, w sprawie przewozu morzem pasażerów i ich bagażu (2002 PAL Prot),
-
Protokółz1996r. do Konwencji o ograniczeniu odpowiedzialności za roszczenia morskie (1996 LLMC Prot),
- Protokół z 2003 r. do Międzynarodowej konwencji w sprawie utworzenia Międzynarodowego Funduszu
Odszkodowań za Szkody Spowodowane Olejami (2003 Supplementary Fund Prot),
- Protokół z 2005 r. do Konwencji o zapobieganiu bezprawnym czynom przeciwko bezpieczeństwu żeglugi (2005 SUA Prot),
-
Protokół z 2005 r. o zapobieganiu bezprawnym czynom przeciwko bezpieczeństwu stałych platform umieszczonych na szelfie kontynentalnym (2005 SUA Fixed Platforms Protocol),
- Protokół z 1988 r.,
dotyczący Międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu (Konwencja SOLAS)z1974r.,
- Porozumienie w sprawie specjalnych wymagań statecznościowych dla statków pasażerskich ro-ro,
odbywających regularne międzynarodowe podróże między, do lub z wyznaczonych portów Europy Północno-Zachodniej i Morza Bałtyckiego (Porozumienie sztokholmskie).
Wdrożenie powyższych umów
międzynarodowych do polskiego prawa krajowego będzie wymagało zmiany przepisów kodeksu morskiego, innych ustaw oraz szeregu aktów wykonawczych. Ponadto, przed wejściem Polski do Unii Europejskiej,
wprowadzono w kodeksie morskim szereg zmian, które powinny zostać uporządkowane. Należy także wskazać, że Polska cały czas jest zobowiązana do dostosowywania prawa krajowego do prawa wspólnotowego.
Kompleksowa nowelizacja kodeksu morskiego, jako najważniejszej ustawy z zakresu szeroko pojętego prawa morskiego, powinna zostać potraktowana priorytetowo. Drugim aktem prawnym, o strategicznym znaczeniu
dla resortu gospodarki morskiej, jest ustawa z 21 marca 1991 r., o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej. Powinna ona również zostać poddana kompleksowej nowelizacji. Tu
jednym z najważniejszych zadań jest ustanowienie morskiej strefy przyległej.
Ważna jest również nowelizacja ustawy z 9 listopada 2000 r., o bezpieczeństwie morskim. Prawo wspólnotowe w tym zakresie nie
zawsze jest należycie implementowane w polskim systemie bezpieczeństwa morskiego. Wspomniana ustawa wymaga dokładnego przejrzenia i usunięcia luk, również w kontekście międzynarodowych przepisów
tworzonych pod auspicjami Między-narodowej Organizacji Morskiej. Obecnie trwają prace nad ratyfikacją Protokołu z 1988 r., dotyczącego Międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu (SOLAS), a
w dalszej perspektywie ogłoszenie jednolitego tekstu Międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu (SOLAS).
Kwestią o istotnym znaczeniu jest również opracowanie projektu ustawy o
badaniu wypadków morskich. Z uwagi na fakt, że trwają prace nad przygotowaniem dyrektywy Unii, ustanawiającej podstawowe zasady, regulujące postępowanie dochodzeniowe w sprawach wypadków morskich w
sektorze transportu morskiego, konieczne będzie uwzględnienie postanowień tego aktu prawnego w krajowym porządku prawnym. Reforma systemu orzekania w sprawach wypadków morskich będzie wymagała nowelizacji
ustawy o izbach morskich oraz zmiany szeregu innych ustaw. Ważnym zadaniem jest również monitorowanie rozwoju międzynarodowego prawa morza i dostosowywanie w tym zakresie legislacji polskiej do
międzynarodowych standardów.
Wszystkie akty prawne powinny tworzyć jednolity i spójny system prawa morskiego, którego sprawne funkcjonowanie jest jednym z warunków koniecznych do rozwoju polskiej
gospodarki morskiej.
Zadaniem Komisji będzie więc pilne opracowanie przede wszystkim nowelizacji kodeksu morskiego. Będzie mieć także głos doradczy przy opracowywaniu nowelizacji ustaw o obszarach
morskich RP i administracji morskiej oraz ustawy o bezpieczeństwie morskim. Ponadto, Komisja będzie zajmować się morskim prawem pracy, prawem ochrony środowiska morskiego oraz międzynarodowym prawem
morza.