Prawie 90% wymiany handlowej Polski przypada na kraje Europy. W ostatnich latach coraz większego
znaczenia nabiera współpraca gospodarcza i wymiana handlowa z państwami regionu Morza Bałtyckiego.
Następuje wyraźna poprawa struktury towarowej polskiego eksportu. W 2006 r. utrzymał się wzrost
udziału w polskim eksporcie wyrobów o relatywnie wysokim stopniu przetworzenia, a mianowicie: wyrobów elektromaszynowych, przyrządów i narzędzi, mebli i sprzętu turystycznego, niektórych wyrobów
chemicznych i z tworzyw sztucznych, przetworów rolno-spożywczych. Szczególnie wyraźny był wzrost udziału wyrobów o najwyższym stopniu przetworzenia, tj. aparatury i urządzeń elektronicznych, samochodów
oraz ich części i akcesoriów, silników spalinowych, i opon.
Wzrost eksportu na rynki Unii Europejskiej w 2006 r. (łącznie o 12,9 mld euro) nastąpił do niemal wszystkich 24 krajów Wspólnoty. Spośród
krajów położonych nad Bałtykiem najwyższy wzrost odnotowano w handlu z Łotwą (o 37,7%, tj. o 172 mln euro) i Estonią (o 37,3%, tj. o 123 mln euro).
W 2005 r. eksport do krajów UE najszybciej rósł w
handlu z Estonią (o 56,7%). Największy, pod względem skali, przyrost eksportu, podobnie jak w roku poprzednim, odnotowano w handlu z Niemcami - wzrost o 3.728 mln euro, tj. o 18,5%. W ub.r. najszybciej
rósł eksport wyrobów ceramicznych, metalurgicznych, przemysłu chemicznego, przemysłu elektromaszynowego oraz artykułów rolno-spożywczych.
Również w imporcie, w 2006 r., odnotowano wzrost ze
wszystkimi krajami bałtyckimi, z wyjątkiem Łotwy. Nastąpił wzrost obrotów przede wszystkim w grupie wyrobów elektromaszynowych i wyrobów przemysłu chemicznego oraz metalurgicznych. Ogółem przewozy
ładunków phz, w 2006 r., wyniosły ponad 176 mln t, z czego ok. 1/4 przypadała na transport morski.
Na ogólny wynik wymiany z krajami UE znaczący wpływ miała poprawa koniunktury najważniejszych
polskich partnerów gospodarczych, szczególnie na rynku niemieckim, choć dynamika wzrostu obrotów polskiej wymiany towarowej z tym krajem była niższa, w porównaniu do lat ubiegłych - z 34,9% w 2000 r., do
28,2% w 2005 r. i 27,2% w 2006 r., obniżył się udział eksportu do Niemiec.
Spadkowi dynamiki w wymianie z Niemcami towarzyszy znaczący wzrost handlu z innymi rynkami unijnymi, w tym z krajami
położonymi nad Bałtykiem: Łotwą - o 37,7% i Szwecją - o 31,4%. Znaczące pogorszenie nastąpiło w handlu z Rosją, a skala deficytu wymiany z tym krajem stanowi niemal połowę łącznego deficytu polskiego
handlu zagranicznego.
Znacznie lepiej, aniżeli przewidywano, rozwijała się w 2006 r. gospodarka Niemiec, największego partnera handlowego w rejonie Morza Bałtyckiego, w tym także głównego dostawcy
i odbiorcy polskich towarów. Handel zagraniczny w tym kraju wzrósł o 1,8%, w porównaniu do 2005 r. Jednakże, podczas gdy w 2005 r. główną siłą napędową wzrostu gospodarczego Niemiec był eksport, to w
ub.r. zdecydowanie wzrosła rola popytu wewnętrznego, zwłaszcza w grupie towarów inwestycyjnych. Ponadto, po 10 latach zastoju, nastąpiło ożywienie w budownictwie. Przewiduje się, że siłą napędową
gospodarki Niemiec, w latach 2007-2008, będzie zarówno popyt zewnętrzny, jak i krajowy, ale już rok później główną siłą stanie się ponownie popyt wewnętrzny, tak jak to miało miejsce rok temu.
Szwecja jest największym partnerem handlowym Polski, spośród krajów Europy Północnej. Zajmuje 9. miejsce, jeśli chodzi o polski eksport. Wzrósł on w ub.r. o 29%, a import - o 26%, w porównaniu do 2005
r. Przedmiotem wymiany są, w znacznej mierze, produkty z branży technologicznej, tj.: części samochodowe, jak również półprodukty oraz wyroby chemiczne.
Przeciętny wzrost gospodarczy w Szwecji - w
ciągu ostatnich kilkunastu lat - wynosił 2,5%. Szybki postęp technologiczny kraj ten zawdzięcza wysokim nakładom na badania i rozwój technologiczny. Sięgają one 4,3% PKB (w Polsce wynoszą 0,7% PKB).
Prognozy na lata 2007 i 2008 przewidują wzrost PKB, odpowiednio: 3,7% oraz 2,8%.
Porty szwedzkie, w 2006 r., przeładowały ogółem 157,76 mln t - towarów, z czego 83,23 mln t przypadało na przywóz, a
74,5 mln t - na wywóz. Udział obrotów morskich z państwami UE, w wymianie ogółem, wynosił ponad 76%, w tym 70,4% - w wywozie, a 82,3% - w przywozie.
Polska zajmuje 13. miejsce wśród największych
szwedzkich partnerów handlowych, zajmując najsilniejszą pozycję w wymianie towarowej ze Szwecją, spośród wszystkich państw Europy Środkowo-Wschodniej. Ponadto, Szwecja znajduje się na 8. miejscu wśród
największych zagranicznych inwestorów w Polsce. W naszym kraju działają takie firmy, jak np.: Abba Seafood AB, Aga AB, Arctic Paper AB, czy Alfort Kemtech AB.
Do ważnych partnerów handlowych naszego
kraju należy też Finlandia. Najważniejsze gałęzie fińskiej gospodarki to przemysł elektroniczny, drzewny i branża metalowa. Gospodarka tego kraju charakteryzuje się stałym, dynamicznym wzrostem, najwyższą
w świecie konkurencyjnością oraz najmniej uciążliwymi barierami biurokratycznymi i regulacjami administracyjnymi dla nowo zakładanych przedsiębiorstw.
Głównymi partnerami handlowymi Finlandii, w
2006 r., były w eksporcie: Szwecja (12%), Niemcy (11%), Rosja (10%), Beneluks (8%), W. Brytania (7%), a w imporcie: Rosja (14%), Niemcy (13%), Szwecja (10), Chiny (8%). Ok. 89%, tj. 34,1 mln t, towarów
przetworzonych w eksporcie fińskim i 66% i 41,5 mln t w imporcie obsługuje transport morski. (W Polsce transport morski obsługuje ok. 1/4 ładunków phz).
Udział Finlandii w polskim imporcie wynosił,
w 2006 r., 1,3% wartości obrotów i w eksporcie - ok. 0,66%. Polski eksport na rynek fiński systematycznie wzrasta. Wśród największych partnerów importowych Finlandii, z krajów UE, Polska przesunęła się, w
2005 r. z 15. na 11. miejsce.
Finlandia jest ważnym dostawcą artykułów papierniczych, maszyn, urządzeń i sprzętu transportowego, produktów chemicznych oraz produktów przemysłu metalurgicznego na
polski rynek. W polskim imporcie z Finlandii dominują: maszyny i urządzenia mechaniczne, sprzęt elektryczny, stanowiące łącznie ok. 26% importu, produkty przemysłu drzewno-papierniczego, stanowiące ok.
24% importu (w 2006 r. odnotowano wzrost o ponad 50%), metale nieszlachetne i wyroby metalowe oraz wyroby przemysłu chemicznego. Finlandia jest jednym z dwóch krajów UE, obok Włoch, z którymi Polska
odnotowuje ujemny bilans wymiany handlowej. Na obroty z Finlandią, począwszy od 2004 r., istotny wpływ mają dostawy transporterów opancerzonych dla polskiej armii, przez fiński koncern Patria Industries
OY.
W polskim eksporcie do Finlandii dominują: wyroby przemysłu elektromaszynowego (ich udział to ok. 30%), metale nieszlachetne i wyroby z nich (udział ponad 22%), wyroby przemysłu chemicznego,
produkty mineralne - głównie węgiel i koks, które obecnie stanowią ok. 14% eksportu (ich udział w eksporcie wyraźnie maleje).
Finlandia zainwestowała w Polsce, do 2005 r., w formie inwestycji
bezpośrednich, 966,3 mln euro. W Polsce działa 18 dużych inwestorów fińskich. Do największych z nich należą: Stora Enso Oy, Huhtamaki Van Leer, Sanitec Ltd. Oy, Paroc Group, Metsa Serla, Ruukki Oy, KWH
Group Ltd.
Kraje bałtyckie: Litwa, Łotwa i Estonia, mają mniejszy udział w polskiej wymianie towarowej, mimo dynamicznego wzrostu gospodarczego. Wynika to ze skali gospodarki i handlu tych państw.
W obrotach drogą morską przez porty polskie coraz większego znaczenia będzie nabierała natomiast wymiana handlowa z Danią.
Prognozy rozwoju regionu Morza Bałtyckiego wskazują na dalsze możliwości
intensyfikacji współpracy gospodarczej i handlu pomiędzy krajami usytuowanymi w tym obszarze. Dotychczas poważnym problemem są zaniedbania w infrastrukturze transportowo-logistycznej nowych krajów
członkowskich. Jednakże presja na wyrównywanie różnic w poziomie rozwoju i planowane inwestycje umożliwią dalszą rozbudowę regionalnego potencjału ekonomicznego i wzrost znaczenia krajów bałtyckich w
gospodarce UE.