Praca nad "Zieloną Księgą polityki morskiej Unii Europejskiej" i europejskiej wizji mórz i oceanów jest pierwszym doświadczeniem Polski w budowaniu od podstaw jednej z polityk Wspólnoty Europejskiej. Takich szans współuczestnictwa Polska do tej pory nie miała. Uczestnicy VII Konferencji Naukowej "Porty 2007", zorganizowanej 18 maja br., w Szczecinie, przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, przy współudziale akademii morskich w Szczecinie i Gdyni, oraz innych uczelni, podkreślali wielokrotnie, że możliwość pracowania, od zarania, nad europejską polityką morską daje m.in. niepowtarzalną okazję wylansowania Polski, jako państwa, które ma realne podstawy by stać się europejskim centrum kształcenia kadr morskich dla Wspólnoty Europejskiej. Głównym tematem konferencji były: funkcjonowanie i rozwój polskich portów morskich w świetle zapisów "Zielonej Księgi polityki morskiej UE". Naukowcy z branży morskiej postawili sobie pytanie: jak problemy portowe są reprezentowane w zapisach Zielonej Księgi i jakie satysfakcjonujące korzyści mogą mieć z tych zapisów polskie porty morskie? Odpowiedź usiłowali znaleźć: prof. Krzysztof Chwesiuk z Wydziału Transportu Akademii Morskiej w Szczecinie oraz Konrad Misztal z Instytutu Transportu i Handlu Morskiego Uniwersytetu Gdańskiego oraz Katedry Logistyki Morskiej Akademii Morskiej w Gdyni. Prof. Chwesiuk oraz dyrektor Jarosław Kotowski z Ministerstwa Gospodarki Morskiej, podkreślili, że Polska bardzo aktywnie włączyła się w tworzenie zapisów Zielonej Księgi i jako jeden z pierwszych krajów członkowskich, wypracowała i przekazała do Komisji Europejskiej swoje propozycje. Prof. Chwesiuk zwrócił także uwagę, że problematyka portowa w konsultowanym dokumencie KE nie jest potraktowana odrębnie, lecz przejawia się w różnych kontekstach w całym dokumencie, podchodząc holistycznie do przyszłej polityki morskiej Unii, przypominając znaczenie portów w żegludze, handlu zagranicznym, czy logistyce. - Zwiększenie konkurencyjności transportu morskiego, w tym portów morskich może im gwarantować stworzenie równych szans funkcjonowania i rozwoju na międzynarodowych rynkach - stwierdził prof. Misztal. Podkreślił - podobnie jak prof. Chwesiuk -że mimo niewielu zapisów bezpośrednio odnoszących się do portów morskich, czy w ogóle do poszczególnych działów gospodarki morskiej, można przyjąć, iż te zawarte w Zielonej Księdze, zwłaszcza dotyczące zrównoważonego rozwoju gospodarki morskiej, zarządzania związkami z morzem, czy zarządzania obszarami morskimi, ochrony stanu mórz i oceanów, bezpieczeństwa na morzu, planowania przestrzennego w regionach nadmorskich itd., odnoszą się również do portów morskich. Druga część dyskusji skupiła się na analizie funkcjonowania polskich portów w kontekście uwarunkowań europejskich. Dyskutanci zwracali przede wszystkim uwagę na stan infrastruktury transportowej ułatwiającej dostęp do portów, krytykując przy tym brak stabilnego, wieloletniego programu finansowania inwestycji, zwłaszcza tych, które są w gestii państwa. Zbyt częste jego zmiany nie pozwalają na rozsądne planowanie i zharmonizowane inwestowanie w drogi, czy linie kolejowe. Andrzej Antonowicz i Henryk Zielaskiewicz skoncentrowali się na znaczeniu kolei w przewozach towarowych z/do portów, udowadniając, że przewozy intermodalne są "kołem zamachowym rozwoju infrastruktury transportowej". Dla utrzymania tendencji wzrostu przeładunków w portach morskich, ważnym zagadnieniem jest - ich zdaniem -opracowanie wspólnego programu utworzenia sieci obsługi logistycznej kraju, ze szczególnym uwzględnieniem obsługi transportowej portów. Jednym z istotnych elementów tego programu jest "konieczność zdefiniowania i opracowania kolejowo-morskich łańcuchów logistycznych". Dr Dariusz Bernacki poświęcił swoje wystąpienie obsłudze przewozów ro-ro i kontenerów. - W portach dokonują się rewolucyjne zmiany w rozwoju potencjału do przeładunków kontenerów i ładunków ro-ro. Współgra to z postępującą poprawą układu drogowego i kolejowego wewnątrz portów. Powstają portowe centra logistyczne wspomagające port szeregiem usług dodatkowych i uzupełniających same przeładunki. Rozwijają się przewozy kontenerowe, które przybierają formy organizacyjne obsługi transportowej - stwierdził. Konferencja została wsparta szeregiem artykułów naukowych, wydanych w ramach prac monograficznych AM w Szczecinie, w książce pod tym samym tytułem, co konferencja: "Funkcjonowanie i rozwój polskich portów morskich w świetle zapisów »Zielonej Księgi polityki morskiej UE«". Swoje opinie prezentuje w niej 38 autorów. Na szczególną uwagę, w kontekście polityki morskiej UE, zasługują referaty: prof. Andrzeja Grzelakowskiego z AM w Gdyni, dotyczący systemowo-regulacyjnych uwarunkowań funkcjonowania i rozwoju portów morskich w UE, oraz prof. Konrada Misztala, na temat konkurencyjności portów morskich w świetle zapisów Zielonej Księgi oraz dr. Macieja Matczaka, o strategii rozwoju przedsiębiorstwa portowego na tle europejskich regulacji w zakresie polityki morskiej, a także prof. Leszka Plewińskiego, z AM w Szczecinie, na temat polskiej polityki portowej po integracji z UE. Wnioski pokonferencyjne, w postaci rezolucji, m.in. sugerujące poszerzenie zakresu działań dotyczących portów morskich w polityce morskiej, ujętej w Białej Księdze, zostaną opracowane i przekazane KE w ramach konsultacji nad Zieloną Księgą. Ich opracowaniem zajmie się dr hab. Czesława Christowa z AM w Szczecinie.