- Nasza przyszłość związana jest z wodą - powiedział w 1898 r. cesarz Wilhelm II, otwierając w Szczecinie port
wolnocłowy. Kilkanaście lat wcześniej przekopano kanał, dzielący wyspę Uznam na dwie części. Stał się on zaczątkiem nowoczesnego portu w Szczecinie i przemysłu, który dzięki transportowi wodnemu i
handlowi zamorskiemu mógł się w mieście rozwijać.
Urbanizacja dorzecza Odry stworzyła nie tylko potrzeby komunikacyjne, wynikające z rozwijającego się handlu, ale także z konieczności dostarczania
surowców dla powstającego w wyniku industrializacji miasta - przemysłu.
Jednym z nich był powstający w XIX w., w Szczecinie, przemysł papierniczy, z fabryką w północnej części miasta, wybudowaną na
zachodnim brzegu Odry, ze stosowną infrastrukturą portową (nabrzeżami i kanałami), potrzebną do przeładunku drewna dostarczanego drogą wodną. Papiernia istnieje w tym samym miejscu do dzisiaj.
Corocznie ze szczecińskich zakładów, m.in. funkcjonującej do dzisiaj fabryki Fosfan, położonej tak samo jak papiernia, na zachodnim brzegu Odry, szły drogą wodną setki tysięcy ton nawozów na Górny i
Dolny Śląsk. Fosfan do dzisiaj posiada nabrzeża przeładunkowe, z których korzysta przy obsłudze transportu wodnego. Podobnie było z hutą, która powstała w północnej części miasta -na zachodnim brzegu
Odry.
Klasycznym przemysłem przyportowym jest, oczywiście, przemysł stoczniowy. W Szczecinie istniał praktycznie od zawsze, ale tak naprawdę odżył, przy udziale kolonii francuskiej, osiadłej w mieście
pod koniec XVIII w. Wznowienie budowy statków zapoczątkował oficjalnie patent z 23 października 1719 r. W latach 1726-1736 r. powstały 43, niezbyt duże jednostki. Szczecin jednak powoli stawał się ważnym
ośrodkiem budownictwa stoczniowego w Prusach. Statki budowano nie tylko na obszarach dzisiejszego portu [Łasztowni], ale także na zachodnim brzegu Odry, na terenach do dzisiaj użytkowanych przez przemysł
stoczniowy.
Związane z nim były też inne gałęzie produkcji, np. szczecińska fabryka sukna okrętowego, założona w 1777 r., oraz wybudowana w 1784 r., na dzisiejszej Wyspie Grodzkiej nad Duńczycą
(obecnie port), fabryka kotwic i "ankrów".
Obecnie, na początku XXI w., szczeciński przemysł, który wykorzystuje transport wodny do sprowadzania surowców i ekspedycji gotowych wyrobów, nie jest
praktycznie zainteresowany lokowaniem swoich zakładów na terenach portowych czy brzegach Odry, w obrębie miasta. Poza dwoma zakładami koncernów skandynawskich, zajmującymi się kruszywami budowlanymi i
zakładami chemicznymi Baluchem - nie ma innych.
Wydrukuj artykuł
