Opracowanie wytycznych na rzecz polityki morskiej całego regionu Morza Bałtyckiego było głównym celem grupy roboczej
"Zintegrowana polityka morska". Działa ona w ramach Forum Parlamentów Południowego Bałtyku, które skupia samorządy województw: pomorskiego i zachodniopomorskiego z Polski oraz niemieckich landów:
Meklemburgia-Pomorze Przednie i Szlezwik-Holsztyn. W trakcie spotkania w Kilonii, które odbyło się w dniach 21-23 maja br., Forum z zadowoleniem przyjęło inicjatywę Komisji Europejskiej, aby Zielona
Księga stworzyła podstawy zintegrowanej polityki morskiej UE.
Przodująca Europa
Odnosząc się do propozycji przedstawionych przez KE w Zielonej Księdze, członkowie Forum zwrócili uwagę, że
chcąc utrzymać przodującą rolę Europy w sektorze morskim, konieczne jest zachowanie równowagi między licznymi, uzupełniającymi się, lub konkurującymi ze sobą, sposobami gospodarczego wykorzystania morza a
ochroną środowiska morskiego. Pozwoli to na zrównoważone ekonomicznie i ekologicznie korzystanie z obszarów morskich.
Konieczne jest również zharmonizowanie warunków konkurencyjności między żeglugą a
innymi gałęziami transportu, zwłaszcza transportem lądowym, w wymiarze globalnym i europejskim. Tym bardziej, że żegluga ma dla Unii znaczenie strategiczne.
Dlatego Forum postuluje, aby rozwijać
innowacyjne technologie transportu morskiego, jak np. zintegrowane rozwiązania dla statków i terminali kontenerowych (ze szczególnym naciskiem na transport kombinowany), standaryzację punktów stycznych
"statek -wybrzeże" dla transportu promowego i ro-ro, odpowiednie technologie przeładunkowe w portach, łącznie z rozwiązaniami informatycznymi i technicznymi. Ponadto, połączenia komunikacyjne portów
morskich z zapleczem lądowym powinny być w większym stopniu uwzględniane w ramach transeuropejskich sieci transportowych (TEN-T).
W celu poprawienia konkurencyjności regionów nadmorskich, należy
wspierać logistykę morską oraz lokowanie związanych z portami firm w centrach logistycznych. Poza tym, należy zadbać o poprawę rentowności gospodarek regionów nadmorskich. Ważne miejsce powinna zajmować
współpraca morska, w szczególności między małymi i średnimi firmami, w ramach UE. W ten sposób, można wykorzystać potencjał synergii i sprostać globalnym sieciom produkcyjnym i logistycznym, m.in. poprzez
tworzenie klastrów morskich.
Morskie szkolenie
Aby pozyskać więcej młodych ludzi, którzy chcieliby pracować w zawodach związanych z gospodarką morską, konieczne jest podejmowanie działań w
zakresie promocji tych zawodów. Ośrodki kształcenia marynarzy należy traktować jako priorytety edukacji w ramach współpracy w obszarze południowego Bałtyku.
Mając na uwadze fakt, że zapewnienie
odpowiedniej liczby wykształconych marynarzy i innych specjalistów z branży morskiej jest warunkiem koniecznym do prowadzenia aktywnej polityki morskiej, należy polepszyć istniejące możliwości
kształcenia. Także poprzez współpracę międzyregionalną i międzynarodową, m.in. wymianę kadry nauczycielskiej i słuchaczy. Należy też ujednolicić systemy kształcenia. Działania te powinny znaleźć
odzwierciedlenie w europejskich programach oraz w finansowaniu ze środków unijnych projektów modelowych. Z kolei do przyszłych programów badawczych UE, jako priorytety, należy włączyć dziedziny nauki i
technologie związane z morzem oraz zasobami morskimi.
Należy kontynuować też wspieranie międzyregionalnych projektów turystycznych z funduszy strukturalnych Unii oraz zharmonizować przepisy
obowiązujące w turystyce morskiej w poszczególnych krajach.
Bezpieczny i czysty Bałtyk
Niezbędne jest także ujednolicenie działań politycznych i prawnych, szczególnie w ramach dyrektywy
dotyczącej strategii morskiej Unii. Trzeba bowiem wykorzystywać możliwości płynące z istniejących regulacji, lecz należy unikać dublowania działań. W szczególności, konieczne jest doprowadzenie do
powiązania dyrektywy dotyczącej strategii morskiej UE z istniejącymi dyrektywami Wspólnoty Europejskiej. Ważne miejsce powinno zająć wspieranie działań Komisji Helsińskiej, jako regionalnej kooperacji w
obszarze Morza Bałtyckiego.
Konieczne jest też szybsze, niż do tej pory, ograniczanie substancji szkodliwych i eutrofizacji Morza Bałtyckiego, poprzez ścisłe wdrażanie dyrektywy wodnej UE. Programy
monitorujące i sieci pomiarowe kontrolujące te procesy powinny ulec standaryzacji i objąć swoim zasięgiem także dorzecza uchodzących do Bałtyku rzek. Niezbędne jest przy tym uświadomienie istnienia
problemu i zwiększenia akceptacji dla działań na rzecz ochrony środowiska.
Unia powinna wesprzeć działania mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa morskiego na Bałtyku. Konsekwentnie muszą być
wdrażane rozwiązania zainicjowane na płaszczyźnie regionalnej i międzynarodowej oraz rozwijane zgodnie z duchem trzeciego pakietu działań UE.
Zwiększenie bezpieczeństwa to również: działania mające na
celu dodatkowe szkolenie załóg statków, zwiększenie możliwości korzystania z pilotażu, stworzenie i wykorzystanie dróg wodnych o odpowiedniej głębokości oraz systemów meldunkowych i kontroli ruchu
statków, a także utworzenie sieci portów awaryjnych i awaryjnych miejsc cumowania.
Naukowe połowy
Forum oczekuje, że wspólna polityka europejska w dziedzinie rybołówstwa uwzględni szczególne
cechy Morza Bałtyckiego i ukierunkowana będzie na zachowanie zasobów. Przy czasowych i ilościowych ograniczeniach połowów oraz stosowaniu środków technicznych, mających na celu ochronę zasobów rybnych,
należy silniej niż dotychczas opierać się na wynikach badań naukowych. W celu wstrzymania nielegalnych połowów, należy rozwinąć skuteczne i praktyczne mechanizmy kontroli.
Aby wyrównywać skutki
ograniczeń połowów, należy wprowadzić zmiany strukturalne, tworzące nowe perspektywy dla tej branży. Ochrony wymaga jednak rybołówstwo w strefie przybrzeżnej, ze względu na jego znaczenie dla zachowania
dziedzictwa historyczno-kulturowego, atrakcyjności turystycznej oraz skutków oddziaływania na rynek pracy.
Wspólne struktury
W celu efektywnego wdrażania zintegrowanej, europejskiej polityki
morskiej, należy stworzyć struktury, które zapewnią ponad-sektorową komunikację, koordynację i integrację. Należy włączyć do prac w obszarze europejskiej polityki morskiej stałe grupy robocze specjalistów
z różnych dziedzin i połączyć je ze sobą w sieci współpracy. Przykładem może być, działająca w ramach Forum, grupa ds. zintegrowanej polityki morskiej.
Forum zwróciło się z prośbą do Parlamentu
Europejskiego o włączenie się parlamentarzystów z regionu Morza Bałtyckiego do prac Baltic Intergroup. Zdaniem członków Forum, niezbędne jest również powołanie parlamentarnej grupy roboczej, która zajmie
się stworzeniem zintegrowanej europejskiej polityki morskiej. Ponadto, KE powinna także rozwijać Zieloną Księgę dotyczącą tej polityki i stworzyć Białą Księgę, jako jej kontynuację. Niezbędne jest
uwzględnienie w tym procesie regionalnych i narodowych, parlamentów. Ważne miejsce powinno zająć też wspieranie szczególnych potrzeb regionów nadmorskich. Ich administracje powinny, w ramach swoich
kompetencji, dołożyć starań, aby ściślej współpracować z parlamentami i wpływać na politykę morską UE oraz włączać ją do programów roboczych rządów narodowych i Rady Państw Morza Bałtyckiego. Należy też
wspierać istniejące zalążki budowy klastrów i tworzyć ich ponadnarodową sieć.
Forum zaleciło uczestniczącym w nim parlamentom kontynuowanie prac nad tą tematyką. Wyniki tych działań mają być omówione
20 i 21 września br, na konferencji regionalnej, poświęconej europejskiej polityce morskiej w rejonie Morza Bałtyckiego w Kilonii.
Wydrukuj artykuł
