Rosja od lat planowała rozwój swoich bałtyckich portów nad Zatoką Fińską i teraz, mimo trudności finansowych, plany te konsekwentnie realizuje. Rosjanie założyli, że inwestycje te zwiększą ekonomiczną efektywność eksportu i zmniejszą zbyt silne, ich zdaniem, uzależnienia Federacji Rosyjskiej od portów innych krajów bałtyckich (w tym także Gdańska), przez które przechodzi ok. 1/4 łącznego eksportu rosyjskiej ropy naftowej. Program modernizacji rosyjskiego systemu transportowego, opracowany do 2010 r., ma na celu m.in. utworzenie szerokiej bazy dla eksportu ropy naftowej i surowców, rozbudowę terminali kontenerowych i wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań logistyki dla przeładunku kontenerów. W ub. r. uruchomiono w St. Petersburgu nowy terminal kontenerowy. (Port ten przeładował 580 tys. TEU - o 20% więcej niż rok wcześniej - i przechodzi przezeń 1/4 całego rosyjskiego handlu zagranicznego drogą morską i prawie 2/3 przeładunków kontenerów; kolejne 18 i 13% przypada na porty dalekowschodnie: Wostocznyj i Władywostok.) W czarnomorskim Noworosyjsku trwa rozbudowa terminalu kontenerowego, z obecnej zdolności przeładunkowej 50 tys. TEU do 120 tys. TEU rocznie. Przewiduje się ukończenie budowy nabrzeża dla przeładunku kontenerów w porcie Olja na Morzu Kaspijskim. Celem tej inwestycji jest rozwój nowego korytarza transportowego Pólnoc-Południe - między Rosją północno-zachodnią i Zatoką Perską, przeznaczonego do przewozów ładunków między Indiami a Europą Zachodnią. W końcu 2003 r. zdolność przeładunkowa portu Olja będzie wynosić 2 mln t towarów skonteneryzowanych i innych (docelowo zdolność przeładunkowa ma wynosić 8 mln t rocznie). W dalekowschodniej Nachodce powstanie terminal dla obsługi kontenerów i drobnicy. Prowadzona jest modernizacja urządzeń do przeładunku kontenerów w dalekowschodnich portach Władywostok i Wanino oraz w nadbałtyckim Kaliningradzie. Niedaleko St. Petersburga powstaje kolejny, dostępny przez cały rok, port morski Ust-Ługa. Tor podejściowy do niego pogłębiony został do 14 m. W 2001 r. oddano tam do eksploatacji terminal węglowy o zdolności przeładunkowej 4 mln t. W tym roku zdolność ta zostanie podwojona. Rozpoczęto też budowę terminalu nawozów sztucznych. Jako priorytetową, określono budowę terminalu do przeładunku drobnicy, przede wszystkim wyrobów metalowych. Planowana jest też dalsza rozbudowa terminalu kontenerowego. Początkowo ma on przeładowywać 1 mln t ładunków rocznie, a docelowo - 4,5 mln t. Rosjanie pracują nad analizą opłacalności połączenia promowego, służącego do przewozu samochodów ciężarowych na trasie Ust-Ługa - Kaliningrad - Sassnitz (Rugia). Według wstępnych szacunków, jego zdolność przewozowa ma wynosić 3,2 mln t ładunków rocznie. Rozbudowa Ust-Ługi ma na celu odciążenie portu w St. Petersburgu, a oba porty mają się wzajemnie uzupełniać. Inwestorzy zainteresowani są również budową terminalu zbożowego, głównie na zboża eksportowe, o zdolności 5 mln t rocznie, który pozwoli na tańsze, w porównaniu z innymi portami, przeładowywanie zbóż. W 2001 r. oddano do eksploatacji pierwszą część terminalu do przeładunku ropy naftowej w Primorsku, o zdolności przeładunkowej na poziomie 36 mln t, która po ukończeniu drugiego etapu ma wzrosnąć do100 mln t. W terminalu znajduje się 10 zbiorników ropy o pojemności po 50 tys. t. Może on obsługiwać tankowce o długości nawet do 300 m i nośności 150 tys. dwt. Ropa dostarczana jest do portu rurociągiem długości 455 km, biegnącym z północnorosyjskch pól naftowych Tymano-Peczorsk. Terminal, który ma kosztować około 500 mln USD, jest finansowany w całości przez Transnieft. Rosyjski koncern naftowy Łukoil rozpoczął w połowie 2002 r. budowę bazy przeładunkowej w porcie Wysock (na północny zachód od St. Petersburga). Koszt inwestycji wyniesie 235 mln USD, a środki finansowe pochodzą z kredytów amerykańskich. W 2003 r. Łukoil ma wyeksportować stamtąd 5 mln t oleju opałowego i napędowego, a w 2004 r. - dodatkowo 5 mln t metanolu, amoniaku, benzyn i smarów. Będą one przeznaczone m.in. dla 1300 stacji paliwowych Getty w USA, należących do koncernu Łukoil. Inny rosyjski koncern naftowy, Sugurtnieftgaz, planuje w Zatoce Baterejnskaja budowę własnej platformy załadowczej, do której produkty naftowe będą dostarczane rurociągiem z rafinerii Kiriszi (na południowy wschód od St. Petersburga). W drugiej połowie 2002 r. rozpoczęto też prace nad rozbudową małych portów: Kronsztat i Łomonosow. W ub. r. w rosyjskich portach morskich przeładowano łącznie 260 mln t towarów, o 27,7% więcej niż w roku poprzednim, co jest głównie zasługą eksportu ładunków płynnych (wzrost o 47,3%), jakkolwiek wzrost ładunków suchych był również wysoki - 21,5%. Po raz pierwszy od wielu lat wzrosły przewozy ładunków własną flotą. W 2002 r. rosyjskie statki przewiozły łącznie 35,8 mln t ładunków, o 2 mln t więcej niż w roku poprzednim. W latach 90. udział rosyjskich portów morskich w handlu zagranicznym i przewozach tranzytowych wynosił 60%; w ostatnich 2-3 latach udział ten zaczął szybko rosnąć i w 2002 r. osiągnął 75%. Władze Rosji chcą, by porty morskie pełniły główną rolę w rozwoju handlu zagranicznego i międzynarodowej integracji kraju. Planują dojść do takich efektów, dzięki zwiększeniu specjalizacji portów, zwłaszcza w przeładunkach ropy naftowej i jej produktów, chemikaliów, węgla i kontenerów, oraz dzięki polityce promowania przewozu ładunków eksportowych przez własne porty. Program ten obejmuje również, oprócz inwestycji portowych, cały szereg działań protekcyjnych w zakresie cen i taryf.